Teog Ustam

Tc Inkılap Tarihi ve Atatürkçülük Konu Anlatımı

Tc Inkılap Tarihi ve Atatürkçülük Konu Anlatımı

 

1. ÜNITE   BIR KAHRAMAN DOĞUYOR 

 

ATATÜRK'ÜN YAŞAMI 

 

Mustafa Kemal Atatürk, 1881 yılında Selanik'te doğdu. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım'dır. Ali Rıza Efendi 1841 yılında Selanik'te doğdu. Ailesi Söke'den Selanik'e yerleşmiş Türkmenlerdendir. Ali Rıza Efendi, önce gümrük memurluğu yaptı. Daha sonraları memuriyetten ayrılarak kereste ticareti yapmaya başladı. Ileri görüşlü, yeniliklere açık bir kişiydi. Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'da Selanik yakınlarında Lagaza adı verilen kasabada yerleşmiş eski bir Türk ailesine mensuptu. 

 

Selanik:

 

1.Öncelikle diğer Osmanlı kentlerine göre oldukça zengin bir kentti. 

2.Birçok milletten ve dinden insanlar yaşadığı için Kültür zenginliği vardı. Atatürk böylece her çeşit milleti tanımış ve bilgi sahibi olmuştur.

3.Ticaret yolu ve demir yolu üzerinde olmasından dolayı hızlı bilgi alış verişinin olduğu Istanbul'dan ve Avrupa'da olan olaylardan anında haberlerin ulaştığı bir kentti.

 

4.Özgürce düşüncelerin ifade edildiği eğitim imkanların üst düzeyde olduğu çağdaş eğitim sitemin olduğu nadir Osmanlı kentlerinde olmasıda Mustafa Kemal'in yetişmesine önemli katkı sağlamıştır

 

5.Rumeli'de yer alan bir Osmanlı kenti idi.Önemli bir limana sahipti.Ayrıca Üsküp, Belgrat, Manastır ve Istanbul gibi önemli şehirlere demir yolu ile bağlıydı.

Osmanlı Devleti çok uluslu bir imparatorluktu.Fransız Ihtilali'ne kadar huzur içerisinde yaşayan toplumlar bağımsız olma hayali ile isyan ettiler.Bu ayrılıkçı hareketler karşısında Osmanlı Devleti'nde Batıcılık, Osmanlıcılık, Islamcılık, Turancılık gibi fikir akımları ortaya çıkmıştır.

 

ATATÜRK'ÜN ÖĞRENIM HAYATI

 

MUSTAFA KEMAL'IN OKUDUÄžU OKULLAR

1-Mahalle Mektebi

2-Şemsi Efendi Ilkokulu

3-Selanik Mülkiye Rüştiyesi

4-Selanik Askeri Rüştiyesi1893

5-Manastır Askeri Idadisi1896

6-Harp Okulu13 Mart 1899-10 Şubat 1902

7-Harp Akademisi

1905 tarihinde de kurmay yüzbaşı rütmesiyle Harp Akademisinden mezun oldu ve Osmanlı ordusuna katıldı. 5 Şubat 1905 tarihinde Suriye bölgesine, Şam'a atandı

Bu okuldan11 Ocak 1905 yılında  kurmay yüzbaşı  olarak Harp Akademisinden mezun olmuştur.

5 Şubat 1905 tarihinde Suriye bölgesine, Şam'a atandı

Ilk görev yeri Şam'dır.

 

ATATÜRK'ÜN ASKERLIK HAYATI

Atatürk'ün ilk görevi Şam oldu. Daha sonra Selanik'te görev yapmaya başladı.

31 Mart Olayı

Istanbul'da meşrutiyet karşıtı insanlar toplanıp ayaklanma çıkarmışlardı. Amaçları ise Meşrutiyet yani padişah ve meclisin aynı anda yönetime katılması değil de sadece padişahın devleti yönetmesini istiyorlardı. Bu amaç için Istanbul da meşrutiyeti yıkmak yerine padişahlık sistemini geri getirmek için ayaklanma çıkardırlar. Bu ayaklanmayı bastırmak için Mustafa Kemal'inde kurmay başkanı olduğu adına hareket ordu denilen ordu kuruldu ve Istanbul'da ayaklanmayı bastırdı.31 Mart olayı denilmesi rumi takvime göre 31 Mart'a denk gelmesidir

Mustafa Kemal Trablusgarp'ta

Italya geç sanayileştiği için sömürge arayışı içine girmişti. Sömürge için en uyun yer kendisine yakın ve güçsüz bir devlet himayesinde olan Trablusgarp oldu. Osmanlı denizden ve karadan Trablusgarp ile bağlantısı olmadığı için buraya ordu sevk etmek imkansızdı. Trablusgarp savunmak için Mustafa Kemal ve arkadaşları kılık değiştirip tarblusgarpta yerli halkı organize edip Italya'ya karşı savaşmışlar ve başarılıda olmuşlardı. Fakat Italya adalara ve Çanakkale'ye saldırması ve Balkan savaşlarının başlaması sonucunda zor durumda kalan Osmanlı devleti Trablusgarp'ı Italya'ya Uşi Anlaşması ile vermek zorunda kalmıştır.

Çanakkale Savaşı

Itilaf devletleri 1.dünya savaşında hem Osmanlı devletini ele geçirmek hem de Rusya'ya yardım etmek için Çanakkale boğazına saldırırlar. Boğazdan geçemeyecekleri anlayınca karadan geçmek için Gelibolu'ya çıkartmışlar ve Mustafa Kemal'in başarıları sonucu geri çekilmişlerdi. Atatürk buradaki başarıları sonucu birçok madalya ve Albay rütbesi almıştır

Kurtuluş Savaşı

1.dünya Savaşını Osmanlı devletinin kaybetmesi sonucu Itilaf devletleri Anadolu'yu işgal etmeye başlamışlardı. Mustafa Kemal'in önerliğinde Türk milleti düşmanı yurttan atmışlardır.

Tüm başarılar gösteriyor ki Mustafa Kemal katıldığı bütün savaşları kazanmıştır. Trablusgarp gibi yabancı bir milletin bulunduğu yerde insanları organize etmiş ve dünyanın en güçlü devletlerinden olan Italya'ya karşı Osmanlı Devletinin hiçbir desteği olmadan başarılı olmuştur. Çanakkale savaşında ileri görüşlülüğü ile düşmanın nasıl hareket edeceğini daha önceden kestirmiş ona göre önlem almıştır. Atatürk savaşçı, cesur iyi bir lider zeki olmasının yanında iyi bir vatanseverdir.

 

ATATÜRK'ÜN  FIKIR  HAYATI

 

Dost ve düşmanları tarafından “20. yüzyılın en büyük askeri dehası  olarak kabul edilen Mustafa Kemal aynı zamanda büyük bir fikir adamıydı. Türk tarihinin yetiştirdiği en büyük aydınlardan birisiydi. Mustafa Kemal'in böyle bi nitelik kazanmasında dünyanın ve ülkesinin önemli bi tarihsel süreçten geçmesinin; Fransız Ihtilalinin gündeme getirdi ve yaygınlaştırdığı demokrasi, eşitlik, özgürlük ve milliyetçilik gibi ilkelerin payı büyüktü. Evrensel nitelikli bu gelişmenin yanı sıra Namık Kemal, Tevfik Fikret gibi önemli Türk aydınlarından da etkilenmesi, yabancı dil bilmesi, yabancı dillle yazılmış pek çok kitap okuayabilmesi de Mustafa Kemal'in fikir adamı özelliğine sahip olmasında önemli rol oynamıştır.

 

Öğrencilik yıllarından itibaren ülke sorunlarıyla ilgilenmiş, bu sorunlara çare aramaya başlamış olan Mustafa Kemal, hayatı boyunca kendisine aklı ve bilimi rehber etmiştir.

Süreç içerisinde gelişen ve olgunlaşan bu fikirler, Atatürkçü düşünce sisteminin oluşmasını sağlamıştır. Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık, Laiklik, Inkılapçılık ve Devletçilikten oluşan temel ilkeler, bu düşünce sisteminin ürünüdür.

 

ATATÜRK'ÜN SIYASI HAYATI

 

Mustafa Kemal öğrencilik yıllarından itibaren dünyadaki ve ülkesindeki siyasi gelişmelere ilgi duydu. Yönetim biçimlerini araştırdı. Osmanlı Devleti'nin yönetim biçimi olan ve kişisel egemenliğe dayanan monarşi yönetimine karşı mücadele etti. Şam'da Vatan ve Hürriyet adlı derneği kurdu. Bu derneği, ülkenin kaderini belirleyecek Ittihat ve Terakki Cemiyeti ile birleştirdi. Onun siyasi nitelikleri, iyi  bir politikacı ve örgütleyici olduğuna ilişkin nitelikleri, Kurtuluş Savaşı'nın örgütlenme sürecinde daha da belirginleşti.

 

Açılmasına önderlik ettiği TBMM ile yeni Türk Devleti'nin temellerini attı. Düşmanın ülkeden atılmasından sonra izlediği doğru politikalar ve gerçekleştirdiği inkılaplarla Türkiye Cumhuriyeti'ni dünyanın saygın ve etkin devletlerinden biri haline getirdi.

 

ATATÜRK'ÜN ESERLERI

 

Atatürk'e göre en öenmli eseri, kuruluşunda belirleyici rol oynadığı bağımsız Türkiye Cumhuriyeti'ydi, Sürekl, okuyan ve araştıran Mustafa Kemal'In kendisininde yazılmış eserleri vardır. Bu eserlerin en önemlisi, Türk bağımsızlık mücadelesini ve yeni Türk devletinin kuruluşunu kaleme aldığı “Nutuk tur. Nutuk'u kurduğu ve başkanlığı yaptığı Cumhuriyet Halk Fırkası'nın kongresinde 15-20 Ekim 1927 tarihleri arasında bizzat kendisi okudu.

 

Uzun süre ortaokullarda okutulan geometri kitabınında yazarı olan Mustafa Kemal, günümüzde de kullanılan geometri ile ilgili pek çok terimlerinde üreticisidir.

 

Liseler için hazırlanan “Vatandaş Için Medeni Bilgiler  kitabının yazımına da katkıda bulunan Mustafa Kemal'in diğer yazılı eserleriyse askeri nitelikli “Cumalı Ordugahı  ile “Zabit ve Komutan ile Hasbihal  adlı kitaplarıdır.

 

ATATÜRK'ÜN KARŞILAŞTIÄžI GÜÇLÜKLER

 

Mustafa Kemal, babasının genç yaşta ölümünden dolayı karşılaştığı güçlükler ve imkansızlıklarla hayatın daha sonraki aşamalarında da mücadele etmek zorunda kaldı.

 

Askerlik yaşamında sorumluluk üstlendiği tüm cephelerde hem sayı hem de silah gücü açısından kendi ordusundan daha üstün düşman kuvvetleriyle mücadele etmek zorunda kaldı.

 

Art arda girilen savaşların kaybedilmesinin yarattığı umutsuzluktan ve maddi imkansızlıklardan yılmayarak milletine olan sarsılmaz güvenini dayanak yaparak Kurtuluş Savaşı'nı örgütledi ve zaferle sonuçlandırdı.

 

Kurduğu yeni devleti, gerçekleştirdiği inkılaplarla çağdaş uygarlık seviyesine çıkartmak için mücadele ederken yakın silah arkadaşlarından bazılarıyla da mücadele etmek zorunda kaldı. Ama Mustafa Kemal, tüm bu zorlukları zekası ve millatine olan güveni sayesinde aşmayı başardı.

 

Atatürk'ün Çeşitli Özellikleri ve Yönleri:

Vatanseverliği: Ulusu için her şeyi yapmasıdır. “Ben icap ettiği zaman en büyük hediyem olmak üzere canımı vereceğim.  Sözü buna örnektir.

Idealistliği: Hedeflerine ulaşmak için yılmadan çalışmaktır. Hedeflerinden vazgeçmemektir. M. Kemal'in en büyük hedefi milletine yararlı olmaktı. Bunu: “Hizmet edenler namus vazifelerini ifa etmiş olmaktan başka bir şey yapmamışlardır.  diyerek belirtmiştir.

Ileri Görüşlülüğü: Geleceği doğru tahmin etmektir. Istanbul'da Itilaf donanmalarını görünce : “ Geldikleri gibi giderler.  buna örnektir.

Çok Cepheliliği (Yönlülüğü): değişik alanlarda bilgili ve etkili olmasıdır. M. Kemal iyi bir asker olduğu gibi iyi yönetici ve hukuk adamıdır.

Mantıklılığı: Yaptığı işlerde mantık kurallarına uymasıdır. Büyük ve gereksiz hayallere kapılmamaktır.

Gurura ve Ümitsizliğe Yer Vermemesi: Yaptıkları işlerle gururlanmaz. Kurtuluş Savaşını kazandığında “Savaşı Türk Milleti kazanmıştır.  demiştir.  Zor durumlarda asla ümitsizliğe kapılmamıştır. 

Hakikati Arama Gücü: Gerçekleri  araştırmasıdır.

Yaratıcı Zihniyeti: Yeni fikirler ortaya koyabilmesidir.

Devrimcidir: Yeni oluşumlar sağlayabilmesi.

Barışçı Olması.

Akıl Ve Bilime Önem Vermesi: Atatürk akıl ve bilime her zaman öncelik vermiştir. “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.  demiştir.

Sabırlı ve Kararlıdır:

Açık sözlüdür: 

Sanatseverdir: 

Disiplinlidir: 

 

ATATÜRK VE DÖRT ŞEHIR

Atatürk'ün fikir hayatının oluşumuna ve gelişimine etki eden Selanik, Manastır, Sofya ve Istanbul şehirlerindeki ortamın rolünü fark eder.

SELANIK

Selanik Osmanlı Devleti'nin balkanlardaki en gelişmiş şehirdi. Avrupa ile Anadolu arasında demiryolu ağına sahipti. Bu yüzden ticarete hayatı oldukça canlı idi. Çeşitli din ve millete sahip insanlar bir kültür zenginliği ile hep beraber yaşıyorlardı. Avrupa da basılan kitapları çında okuma fırsatları vardı. Yani Avrupa'nın her türlü imkanlarından yararlanılıyordu. Bu da Atatürkün fikir hayatının gelişmesine çeşitli kültürdeki insanları tanımasına ve özgür bir ortamda özgürce düşünerek yetişmesine neden olmuştur. Atatürk Selanik göreve geldiğinde Ittifak ve terakki cemiyetine katılmıştı. Bu cemiyetin amacı Meşrutiyeti tekrar ilan ettirmekti. Başarılı olunmuş fakat Atatürk halka daha fazla özgürlüğün tanınmasından yaladı bu uğurda çalışmalarını yağanlaştırdı fakat görüşleri Ittihat ve Terakki cemiyetinin ileri gelenleri ile görüşleri uyuşmaya başlamıştı. Bunu yanında Atatürk Ordunun siyasete karışmasını istemediğin bütün bu sebeplerden dolayı bu teşkilattan ayrılmış ve daha bir fazla askerlik mesleğine sarılmıştır.

MANASTIR

Manastır şehri çeşitli milletlerdeki insanların çekişmesi içinde bulunmaktaydı. Bir kargaşa ortamı hakim sürmekteydi. Atatürk bu şehirde okul hayatı boyunca tarih konularına merak salmış ve Milli duyguları gelişmişti. Mehmet emin Yurdakul Namık Kemal ve Tarih öğretmeni Mustafa Kemal'i milli duygular bakımından son derece etkilemiş ve vatansever olmuştur. Bilhassa bu dönemde savaşta kazanmamıza rağmen sanki mağlup olmuş gibi anlaşma imzalamamız Atatürk'ü çok etkilemiştir

ISTANBUL

Mustafa Kemal Istanbul'da yani Osmanlı devletinin başkentinde siyasi partileri Istabulu memleketin içinde bulunduğu ortamı daha bir iyi kavramıştı. Siyasilerle bilgi alış verişinde bulunmuş gizli dergiler gazeteler çıkarmış Osmanlı devletini yakından tanımaya başlamıştır.

SOFYA

Sofya ataşesi olarak Mustafa Kemal sofrada görev yapmaya başladı. Sofya da o zamanlar sosyal hayatı çok canlı idi. Burada Avrupa'nın üst düzey siyasetçileri yetkilileri ile yakından yüz yüze görüşme imkanı siyasi temsilcileri ile yemekli balolarda istişare etmiştir. Bulgaristan'da yaşayan Türkler hakkında yakından bilgi almış ve onların haklarını savunmuştur

 

 

2. ÜNITE  MILLI UYANIŞ: 

 

YURDUMUZUN IŞGALINE TEPKILER 

 

20. YÜZYILIN BAŞLARINDA AVRUPA

 

18.  yüzyılın ortalarında Ingiltere'de başlayan sanayi inkılabı ile 1789'da gerçekleşen Fransız Ihtilali, Avrupa'yı ve dünyayı yoğun bir şekilde etkiledi.

Sanayi Inkılabı ile üretim alanında büyük atılımlar gerçekleştiren devletler ucuz ham madde ve Pazar ihtiyaçlarını karşılayabilmek için sömürge yarışına girdiler. Sanayi devrimine öncülük eden Ingiltere büyük bir sömürge imparatorluğuna dönüştü. Siyasi birliklerini geç tamamlayan Italya ve Almanya'nın da sömürge yarışına girmeleri Avrupa'da siyasi ve ekonomik dengeleri bozdu. Sömürge rekabetini hızlandırdı. 

 

Fransız Ihtilali ise gündeme getirdiği milliyetçilik akımı, eşitlik, adalet, özgürlük, laiklik, liberalizm gibi kavramlarla çok uluslu devletler ve monarşi ile yönetilen devletleri doğrudan etkiledi.

 

Sanayi Inkılabı ve Fransız Ihtilali, Birinci Dünya Savaşı'nın zeminini oluşturan gelişmelerdir!!!

 

20.    YÜZYILIN BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETI 

 

Osmanlı Devleti, petrol başta olmak üzere ham madde açısından   zengin, milyonlarla ifade edilen nüfusu ile iyi Pazar özelliklerine sahip bir devlet olarak sömürgeci devletler arasındaki rekabetin merkezlerinden biriydi. Toprakları 19. yüzyılın son çeyreğinden itibaren hızla sömürgeleştirilen Osmanlı Devleti, çok uluslu özelliği ile Fransız Ihtilali'nin gündeme getirdiği milliyetçilik akımından olumsuz etkilenmiş, egemenlik alanı hızla küçülmüştü. Yaygınlaşan kapitülasyonlar da devletin ucuz ham madde ve açık Pazar konumuna düşmasinde önemli rol oynamıştı. 

 

Devletin çöküşünü önlemek amacıyla gerçekleştirilen demokratikleşme çabaları da toprak kaybını önleyememişti. 1911'de Italya ile yapılan Trablusgarp Savaşı'nın yenilgiyle sonuçlanması Osmanlı Devleti'nin Kuzey Afrika'daki varlığını sona erdirmiş, bu savaşın hemen ardından girilen Balkan savaşları da büyük toprak kayıplarıyla sonuçlanmıştı. Ege Denizi'ndeki adaların büyük bir bölümü de elden çıkmıştı. 

 

BIRINCI DÜNYA SAVAŞI (1914 -1918 ):

Temel nededi sömürgeci devletler arasındaki siyasi ve ekonomik rekabet olan Birinci Dünya Savaşı, Itilaf Devletleri ve Ittifak Devletlerini aralıksız 4 yılı aşan bir süre devam eden çarpışmalarda karşı karşıya getirdi. 

 

I. Dünya Savaşı öncesi dünyada çıkar çatışmaları ve sanayileşme ile beraber bir yarış ve sömürge yarışı başlamıştı. Buda zamanla ülkeler arasında gerginliğe yol açtı. Ve dünyada büyük bir savaş kaçınılmaz olmuştu.

Ülkeler iki ana gruba ayrılmıştı. Bunlar :

Itilaf   (Anlaşma)   Devletleri: Ingiltere, Fransa ve Rusya (Sonradan; Italya, ABD, Japonya, Romanya, Yunanistan)

Ittifak (Bağlaşma) Devletleri: Almanya, Avusturya- Macaristan Imp. Ve Italya (Sonradan; Osmanlı ve Bulgaristan)

** Italya Savaş başlamadan önce Ittifak grubunda Itilaf grubuna geçmiştir.

 

I. Dünya Savaşının Nedenleri: 

1- Sanayileşmeye bağlı sömürge yarışı                    

2- Sömürgeciliğe bağlı Ham madde ve Pazar yarışı

3- Çıkar çatışmaları ( Mesela Almanya Fransa arasında Alses Loren Bölgesi sorunu) 

4- Bloklaşma (Gruplaşma)

5- Milliyetçilik, özgürlük gibi düşünce akımlarının etkisi

Savaşın Başlatan olay: Savaşın başlaması an meselesi idi. Savaşın başlamasına Saray Bosna gezisine çıkan Avusturya Macaristan Imparatorluğu Veliaht'ının bir Sırplı tarafından öldürülmesi üzerine I. Dünya Savaşı başladı.

* Savaş yukarıda saydığımız nedenlerle başlaması bekleniyordu. Veliahttın öldürülmesi sadece savaşın bahanesidir. Bu nedenle buna görünen sebep denir.

Savaşın Gelişimi:

Sırplılara, Avusturya Macaristan imparatorluğu savaş ilan etti. Sırplıları destekleyen Ingiltere ve Fransa'da Savaşa girdi. Daha sonra Almanya'da savaşa girmesi ile dünya savaşı başladı.  Ilk başlarda Ittifak Grubu başarılı iken ABD'nin savaşa girmesi ile Itilaf Grubu savaşı kazandı.

 

OSMANLI DEVLETININ SAVAŞ GIRMESI:

Savaş başladığında Osmanlı tarafsızlığını ilan etti. Itilaf Devletleri Osmanlının tarafsız kalmasını istiyordu. Almanya ise Osmanlıyı yanında savaşa istiyordu. Yönetimi elinde bulunduran Ittihat ve Terakki Cemiyetini yönetenler Almanya yanında savaşa girilirse başarılı olacağına inanıyorlardı ( Başta Enver Paşa). 

Almanlarla gizli bir antlaşma yapıldı. Iki Alman gemisi Ingilizlerden kaçarak Osmanlıya sığındı. Ingiltere gemileri isteyince gemilerin satın alındığı söylendi. Goblen  ve Breslav  adlı iki Alman gemisine Yavuz  ve Midilli adı verilerek Türk bayrağı çekildi. Bu gemiler Karadeniz'de Rus limanlarını bombaladılar. Rusya'nın Osmanlıya savaş ilan etmesi ile Osmanlı I. Dünya Savaşına girmiş oldu.

** Osmanlını savaşa girme amacı; kaybettiği toprakları geri almak ve eski gücüne kavuşmaktı.

** Almanya'nın Osmanlıyı Yanında Istemesinin Sebepleri: 1- Cephelerini genişletmek   2- Ingiliz ve Fransızların Sömürge yollarını kesmek   3- Osmanlıdaki Halifelik gücünden yararlanarak Türkleri ve Müslümanları yanında savaşa katmak.

Osmanlının Savaştığı Cepheler: Osmanlının savaştığı cepheleri üçe ayırabiliriz. Bunlar: 

1- Saldırı (Taarruz ) Cepheleri: Kafkasya ve Kanal Cepheleri  

2- Savunma Cepheleri: Çanakkale, Irak, Suriye ve Filistin, Hicaz, Yemen cepheleridir. 

3- Yardım cepheleri: Galiçya ve Makedonya cepheleridir.

 

1- Çanakkale cephesi: Itilaf Devletleri açtı. Açılma amacı; Rusya'ya yardım götürmek, Boğazları ve Istanbul'u alarak Osmanlıyı savaş dışı bırakmaktı.

18 Mart 1915'te Çanakkale Boğazı önünde savaşlar başladı. Itilaf donanmaları boğazları geçemeyince Gelibolu Yarımadasına asker çıkardı. (Anzaklar: Yeni Zelanda ve Avustralya askerleri) M. Kemal burada başarılı savaşlar çıkardı.

M. Kemal burada: “Size ben taarruz emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman içinde yerimize başka kuvvetler ve başka komutanlar gelebilir.  diyordu. 

Yapılan savaşlar sonunda Itilaf askerleri çekilmek zorunda kaldı. 

** Savaşın kazanılması I. Dünya Savaşının uzamansa sebep oldu.

** M. Kemal'e başarılarından dolayı “Anafartalar Kahramanı  unvanı aldı.

** Tek başarı sağlanan cephedir.

 

2- Kafkasya Cephesi: Rusların egemenliğindeki Türklerle birleşmek için açıldı. Yalnız Enver Paşanın yanlış politikası yüzünden Sarıkamış'ta binlerce asker açlıktan, hastalıktan ve soğuktan savaşmadan öldü. Ruslar Muş, Bingöl, Van, Erzurum, Erzincan çevresini ele geçirdi. 

Çanakkale Cephesinden buraya gelen M. Kemal Muş, Bitlis gibi yerleri geri aldı. Bu sırada Rusya içinde Bolşevik Devrimi olunca Rusya Bresit Litovsk Antlaşmasını imzalayarak I. dünya savaşından çekildi (3 Mart 1918). 

3 - Kanal Cephesi: Almanların isteği ile Osmanlı Devleti Ingilizlerin sömürge yolunu kesmek için açtı. Burada yapılan savaşları Itilaf devletleri kazandı. Osmanlı geri çekildi.

 

4- Irak Cephesi: Ingilizler Kanal Cephesinden sonra Rusya'ya Kafkasya üzerinden yardım etmek ve Irak petrollerini ele geçirmek için bu cepheyi açtı. Ilk başta Osmanlı başarılı sonuçlar alsa da daha sonra geri çekilmek zorunda kaldı.

 

5-Suriye-Filistin Cephesi: Kanal cephesinde Ingilizlere yenilen birliklerimiz Filistin'e sonrada Suriye'ye kadar geri çekildiler. Yıldırım orduları burada başarılı savunma savaşları yaptılar Zamanla kuzeye doğru çekilen Türk birlikleri Halep önlerinde Ingilizleri durdurdular

6-Hicaz ve Yemen Cephesi: Ingilizler Arap Yarımadasını işgal etmek için Yemen'e asker çıkardılar.Ayrıca Hicaz Emiri Şerif Hüseyin'e çok miktarda para yardımı yaptılar.Türk ordusu Ingiliz ve Araplara karşı mücadele ettiyse de başarılı olamadı. Ingilizler Yemen'i alarak Hicaz'a tamamen hakim oldular.

Galiçya, Romanya ve Makedonya Cephesi: Osmanlı Devleti bu cephelerde Ortaklarına (Bulgaristan,Avusturya-Macaristan)yardım etmek amacıyla savaştı.

Savaşın Sona Ermesi:1917 yılında Rusya'nın savaştan çekilmesi üzerine Ittifak Devletleri Itilaf Devletlerine karşı üstünlük kurmuşlardı.

Ancak bu durum uzun sürmedi. Amerika Birleşik Devletleri Itilaf Devletlerinin yanında savaşa girdi. Amerikan birlikleri o zamana kadar hiç savaşa katılmamıştı. Almanya güçlü, dinamik olan Amerikan orduları karşısında tutunamadı. Ingiliz, Fransız ve ABD birliklerinden oluşan güçlü müttefik kuvvetleri     Batı Cephesinde Almanya'yı çökerttiler. Diğer cephelerde de başarısızlıklar artmaya başlamıştı. Böylece savaşın sonunda Ittifak Devletleri savaşı kaybettiklerini belirterek (yenilerek)yenen devletlerle ateşkes anlaşmasını imzaladılar. Almanya ile (Versay) Avusturya ile(Sen Jermen), Bulgaristan la(Nöyi), Macaristan'la(Tirayanon) Osmanlı Devleti ile de Sevr Barış Anlaşması imzalandı.

 

Tehcir Kanunu: Birinci Dünya Savaşında Ermenilerin Anadolu'dan Suriye ve Irak'ın kuzeyine göç ettirilmesini sağlayan göç kanunudur. Yalnız günümüzde Ermeniler bu dönemde 1,5 milyon Ermeni'yi öldürdünüz diyerek haksız soykırım iddialarında bulunuyor. Bizim arşivlerimizi incelemek için herkese açtık gelin sizde arşivlerinizi açın soykırım iddiaları olmadığını tartışalım diyoruz yaklaşmıyorlar. Iddiaların amacı Türkiye'nin dünya kamuoyunda itibarını sarsmak ve daha bazı topraklarımızda hak iddia etmeleridir.

 

I.Dünya Savaşının Sonuçları

Bazı Imparatorluklar yıkılarak yerine yeni devletler kuruldu.(Polonya, Çekoslovakya, Yugoslavya, Macaristan, Türkiye)

Yeni rejimler ortaya çıktı.(Cumhuriyet, Komünizm, Faşizm, Nazizm.)

Devletlerarasındaki dengeler bozuldu.

Milyonlarca insan öldü. Birçok şehirler yakılıp yıkıldı.

Sürekli barış sağlamak ve anlaşmazlıkları çözmek için Cemiyet-i Akvam (Milletler Cemiyeti)kuruldu.

Sorunların çözümü sağlanamadığı için II. Dünya Savaşının çıkmasına neden oldu.

Sömürgecilik, mandacılık haline dönüştü.

 

Mondros Ateşkes Antlaşması (30 Ekim 1918): 

Osmanlının savaş sonunda imzaladığı ateşkes antlaşmasıdır. Bu antlaşma ile Osmanlının Ordusu dağıtıldı, silahlarına el konuldu, ulaşım ve haberleşme araçlarına el konuldu. Istanbul kontrol altına alındı. Fakat en önemli iki maddesi vardı. Bunlar:

7. Madde: Itilaf Devletlerinin güvenliklerini tehdit edecek bir durum ortaya çıkarsa; Itilaf devletleri herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecek. 

Amacı: Osmanlının her yerini işgale açık hale getirerek Osmanlıyı parçalamak.

24. Madde: Şark-ı Vilayet (Sivas, Erzurum, Van, Bitlis, Diyarbakır, Harput) illerinde bir sorun çıkarsa buralar işgal edilebilecek.

Amacı: Burada bir Ermeni devleti kurmak. 

*** Mondros Ateşkes Antlaşması olmasına rağmen şartları çok ağırdır.

*** Osmanlı ile barış antlaşması olarak Sevr Antlaşması imzalanacak (10 Ağustos 1920) ancak TBM


Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol